BEYİN VE HAFIZA SAĞLIĞI İÇİN FOSFOLİPİD

BEYİN VE HAFIZA SAĞLIĞI İÇİN

FOSFOLİPİD

Eğer 10 dakika önce çalıştığınız dersi veya elinizde olan arabanızın anahtarı nereye koyduğunuzu hatırlamıyorsanız, tanıştığınız kişinin adını kısa zamanda unutuyorsanız,ders çalışmaya konsantre olamıyorsanız,sınavlarda aşırı bir heyecan yumağı içine giriyorsanız,çok iyi bildiğiniz konuları sınavda hatırlamıyorsanız nedeni beyin hücrelerinizin yapı taşlarını oluşturan fosfolipidlerin doymuş yağ asitleri taşımalarıdır.

Bu sorunlardan kurtulmak için çoklu doymamıl yağ asitleri DHA ve EPA takviyesi alınmalıdır.

Fosfolipid nedir ? : Yapısında fosfat bulunan lipitlerdir.fosfolipidler ölen bir hücrenin yerine geçerek yeni beyin hücrelerinin oluşumunda rol alır.

Yaşamın temel birimi hücrelerdir.Hücreler dokuları, dokular organları ve organlarda vücudumuzu oluşturur.Doğal olarak beyin aktivitemizin sağlıklı işleyişi,beyin hücrelerinin sağlıklı olmasına bağlıdır.Yağ asitleri doymuş ve doymamış olarak iki guruba ayrılır.çoklu doymamış yağ asitleri göz ve özellikle beyin hücrelerimizin yapıtaşıdır.Doymuş yağ asitleri insan sağlığı açısından çok zararlıdır.yukarıda saydığımız unutkanlıklar ve gözde çıkan görme sorunlarının nedeni beyin hücrelerimizin yapıtaşlarını oluşturan fosfolipidlerin doymuş yağ asiti taşımalarıdır.Normal beyin fonksiyonuna sahip bir bireyin zekasal olarak hafızasının gerilemesinde,beslenmeyle yeterli seviyede doymamış yağ asidi alınmadığı için vücuttaki konsantrasyonu zamanla düşen PUFA'lar özellikle DHA ve EPA lar rol oynamaktadır.

Göz ve beyin hücrelerinin membranlarındaki fosfolipidlerin büyük çoğunluğu çoklu doymamış yağ asitlerinden oluşan olan DHA ve EPA'dan oluşur.Cenin ve bebek gelişimi içinde DHA ve EPA çok önemlidir.Özellikle hamileliğin son üç ayında anneden bebeğe büyük oranda DHA ve EPA geçer . Anneden gelen bu doymamış yağ asitleri bebeğin göz ve beyin hücrelerini oluşturur.Bebeklerin zeki olmasında ve çok çabuk kavrayıp öğrenmesinde,beyin hücrelerinde maksimum DHA ve EPA miktarları oynar.Yaşın ilerlemesiyle zekasal kesknlik ve hafıza fonksiyonlarının azalması ve görüş netliğinin zamanla kaybolması,anneden alınan doymamış yağ asitlerinin yaş ilerledikçe sağlıksız ve dengesiz beslenme sonucu yerine konmamış olmasındandır.Çoçuklar ve gençler üzerinde yapılan araştırmalar sonucu dikkat eksikliği,hiperaktiflik,IQ seviyesinin düşüklüğü ve hatta depresyon gibi proplemlerin,çoklu doymamış yağ asidi olan DHA ve EPA miktarlarının kandaki oranlarının azlığından kaynaklandığı ispatlanmıştır.

Alzheimer başlangıcında olan 131 hasta üzerinde yapılan çalışmada ise DHA ve EPA alanların almayanlara göre alzheimer riskinde %60 azalma , zekada kuvvetlenme hafızada gelişme görüldüğü kanıtlanmıştır.Başka bir bilmsel çalıma ise çoklu yağ asitlerinin beyin yaşlanmasını yavaşlattığı,hatırlama ve zekasal perfonmasa çok olumlu katkılarda bulunduğu kanıtlanmıştır.

o yüzdendirki ölen her beyin ve göz hücresinin yerine sentezlenen her yeni hücrenin sağlıklı olması için DHA ve EPA 'ca zengin olan gıdalar veya dışarıdan taviye alınmalıdır.

Fransız hekim olan Dr.Yves Ponroy 1970'li yıllarda yaptığı pek çok araştırmada çoklu doymamış yağ asitleri DHA ve EPA nın insan sağlığı için çok önemli etken olduğu kanıtlanmıştır.Dr. ponroy DHA ve EPA yağ asitleri üzerinde bazı değişikler yaparak vücuda ağızdan alındığında doğrudan göz hücrelerine hedefli retinofosfolipitleri ve direk beyin hücrelerine gidip beyin hücrelerini yenileyerek hafıza ve zeka önemli pozitif etkiler gösteren ovofosfolipitleri ve nörofosfolipitleri icad etmiştir.

EPA: Eicosapentoenoik asidin kısa adı.
Nelerde bulunuyor?En çok ringa, ton ve uskumru gibi yağlı balıklarda.
Nasıl etki ediyor? Kanın pıhtılaşmasını önlüyor. Kan ne kadar akışkan olursa, kalp krizi geçirme riski de o denli azalıyor. Omega 3, enfeksiyonları önleyici etkisi sayesinde damarları ve beyindeki sinir sistemini yaşlılığın olumsuz değişimine karşı koruyor.

DHA:Docosahexaenoik asidin kısa adı.
Nelerde bulunuyor? Somon, ton ve uskumru gibi pek çok yağlı balıkta.
Nasıl etkiliyor? Bu yağ asidi kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarından koruyor. Aynı zamanda beyin ve sinir sisteminin önemli yapı taşlarından. Özellikle hamilelik döneminde bebeklerin beyin gelişmesi için ihtiyaç var. Alzheimer'i önlediği de iddia ediliyor.

Linolenik asit:Bitkisel yağ asidi olan linolenik asit vücudumuz için yaşamsal önem taşıyor.
Nelerde bulunuyor?Keten tohumu yağı, kolza, ceviz ve yeşil yapraklı sebzeler.
Nasıl etki ediyor? Kanın akışkanlığını sağlayarak, kalp tarafından kolayca pompalanmasına yardımcı oluyor. Bu sayede damar tıkanıklığı (tromboz) ya da arterioskleroz olarak adlandırılan damarlarda yağ birikimini önlüyor. Kalp krizi ve felç riskini en aza indiriyor.

Linolenik asit: Yaşamsal önem taşıyan ve vücut tarafından üretilemeyen yağ asidi.
Nelerde bulunuyor? En çok ayçiçek yağı gibi bitkisel sıvılarda bulunuyor. Bunun yanı sıra uskumru, sardalye, hamsi ve somon balığı, ceviz, badem, soya filizi, soya fasulyesi, keten tohumu, lahana, brokoli ve yeşil yapraklı sebzelerde.

Nasıl etkiliyor? Kötü huylu kolesterol LDL'yi düşürüp, iyi hiyli kolesterol HDL'yi artırıyor. Kandaki trigliserid seviyesini azaltarak kan basıncının düşmesini ve kalp ritminin normale dönmesini sağlıyor. Ayrıca linolenik asit içeren besinleri daha fazla tüketenlerin vücuttaki yağ oranlarının daha az olduğu da yapılan araştırmalarla kanıtlanmış.

Araşidonik asit: Yaşamsal önem taşıyan bu yağ asidi, ette veya bitkisel besinlerde yer almıyor.
Nelerde bulunuyor? Yumurta ve peynirde bolca yer alıyor. Sütte ve yoğurtta da az miktarda bulunuyor.
Nasıl etki ediyor? Böbrek, idrar kesesi ile yumurtalıklarda yer alan ve kontrol altında tutamadığımız kaslar üzerinde olumlu etkisi var. Mide asidinin salgılanmasında ve enfeksiyon gelişiminin önlenmesinde etkili olan prostaglandin hormonunun oluşumunu sağlıyor.