ömür uzatan, hatta gençleştiren’ mucize

Biz doktorların neredeyse kırk yıldır kullandığı bildik, tanıdık bir diyabet ilacının, hep hayali kurulan ‘ömür uzatan, hatta gençleştiren’ mucize olabileceği haberi çıktı.

Peki bu mümkün mü? Buyurun...

Geçen haftanın en önemli sağlık haberi şu oldu: Uzun süredir kullanılan bir diyabet ilacı (metformin), belki de yolu yıllardır gözlenen “ömür uzatan hap” olabilirdi. Haber önemliydi. “Ömrü uzatan”, sadece uzatmakla da kalmayıp “yaşlanmayı gençleştiren” mucize bir hap söz konusuydu. Daha da önemlisi o hap biz doktorların neredeyse kırk yıldır kullandığı bildik, tanıdık, güvenli bir ilaçtı. Herkesin ulaşabileceği kadar da ucuzdu. Peki, bu haber bizi ne kadar umutlandırmalı? Metformin mucizesinin gerçekleşme ihtimali var mı?

Bana sorarsanız bu ihtimal var ve daha şimdiden en az yarı yarıya gerçekleşmiş durumda. Nedeni şu:

İŞTE O ÜÇ NEDEN

Metformin, benim gibi yaşlanma sürecine ilgi duyanların uzun süredir radarında zaten olan bir ilaç.
Bize göre de, en az üç nedenle yaşlanmayı yavaşlatabilmesi, daha da önemlisi daha genç ve dinç yaşlanmaya destek olabilmesi mümkün. Birinci neden metforminin “antienflamatuar”, yani “yangı baskılayıcı” bazı özelliklerinin olması. Bu özellik birçok çalışma ile teyit edildi. Metformin gelişebilecek iltihabi süreçleri daha hücre düzeyindeyken baskılayabiliyor. Bilindiği gibi yaşlanma süreçlerinin en önemli sorunlarından biri iltihaplanma. Onun baskılanabilmesi çok ama çok önemli bir nokta.

ÇİFTE MUCİZE ETKİ

Metforminin ikinci bir yeteneği daha var:

En tehlikeli ve riskli kötü kolesterol türevleri LDL-3ve LDL-4’ün şekerlenmesini (glikasyonunu) de baskılayabiliyor. Bu damarların kötü kolesterolden daha az zarar görmesi anlamına geliyor. Bilindiği üzere iyi yaşlanmak için her şeyden önce sağlam damarlara sahip olmanız lazım. İyi yaşlanmanın temel belirleyicilerinden biri iltihabı baskılamaksa, diğeri de glikasyonu yavaşlatmak. Metformin bu ikilinin her ikisine de etkili bir mucize molekül gibi görünüyor. Bitmedi, metforminin üçüncü bir marifeti daha var. Bu marifeti ise on yıl kadar önce 2005’te anlaşıldı. Sonradan, ardı ardına gelen yeni araştırmalarla da desteklendi: Metformin prostat, kalınbağırsak, meme kanseri gibi bazı kanserlerin oluşumunu da engelleyebiliyor.

Metformin mucizesi gerçekleşebilir

TÜM bu yazdıklarımın özeti şu:

Metformin mucizesi bana göre de gerçekleşebilir. Metformin “ömrü uzatan”, daha da önemlisi ömrü sadece uzatmakla kalmayıp “yaşlanmayı gençleştiren” mucize bir hap da olabilir. Umalım ki araştırmacılar molekülünde bazı değişiklikler yaptık diye onu daha pahalı, ulaşılması güç ya da daha toksik bir moleküle dönüştürmesinler. Metforminin bu tür bir etkisinin olabileceğini iki binli yılların ortasında –on yıl kadar önce- bu sayfada belirttiğimizi de tarihe not düşelim. Metforminin bazı kanserlerden ve Alzheimer gibi bellek bozucu süreçlerden korunmada da işe yarayabileceğini yine bu sayfada size duyurduk. Ben kişisel olarak metformin mucizesinin gerçek olabileceğini düşünenlerde biriyim. İnşallah yanılmam!